ik stap niet op • Verkiezingsposters beklad of weggehaald

Rutte bij VI: ik stap niet op, niemand gebaat bij nieuwe verkiezingen

Bij het programma Vandaag Inside van SBS6 is premier Rutte hard aangepakt door Johan Derksen, Wilfred Genee en tafelgast en advocaat Job Knoester. Zij vinden dat Rutte moet opstappen vanwege de grote fouten die er gemaakt zijn in bijvoorbeeld de toeslagenaffaire en de gaswinning in Groningen. Het duurt waarschijnlijk nog jaren voordat die problemen zijn opgelost. “Erger dan dit kan niet”, zei Derksen.

“Hoe vaak kun je sorry zeggen?” vroeg Genee, die ook vond dat de houdbaarheid van Rutte na twaalf jaar verlopen is. Rutte deelt die analyse niet. Hij erkende dat er dingen fout zijn gegaan. “Maar we hebben wel degelijk laten zien dat we er iets aan doen en we gaan er nog meer aan doen.”

Knoester vergeleek Rutte met een “niet-criminele psychopaat”, omdat hij de grote problemen altijd van zich weet te laten afglijden. Maar dat accepteerde de premier niet. De problemen waar mensen mee kampen door die affaires laten hem naar eigen zeggen niet onberoerd. “Maar het motiveert me ook enorm om aan de slag te gaan.”

Hij denkt niet aan opstappen: “Niemand is nu gebaat bij nieuwe verkiezingen.” Of hij doorgaat als premier is volgens Rutte aan de kiezer.

Rutte had zichzelf nadrukkelijk aangeboden als gast in Vandaag Inside.

EenVandaag-debat: oppositie valt kabinetspartijen aan over armoede

In het verkiezingsdebat van EenVandaag op de Erasmus Universiteit in Rotterdam was veel aandacht voor de stijgende armoede in Nederland. Oppositiepartijen PVV, PvdA en SP verweten de regeringspartijen veel te weinig te doen aan de problemen van mensen die hun boodschappen niet meer kunnen betalen. “U heeft geen idee wat er speelt in huiskamers”, verweet PVV-leider Wilders premier Rutte. “Het is ten hemel schreiend.”

SP-leider Marijnissen wees op de meevaller van 11 miljard euro die het kabinet heeft door de groeiende economie. Dat geld moet ingezet worden om de boodschappen betaalbaar te houden, vindt ze. Bijvoorbeeld door de btw te verlagen naar nul en de energiebedrijven te nationaliseren.

Rutte verdedigde zich door te stellen dat zijn kabinet al veel gedaan heeft om de koopkracht te ondersteunen. De uitkeringen en het minimumloon zijn verhoogd en het energieplafond is ingesteld. “Maar we kunnen niet op de pof leven”, zei Rutte. Als de linkse partijen aan de macht komen wordt het alleen nog maar erger, schetste hij, want die willen volgens hem direct de belastingen voor bedrijven verhogen. “En dan kunnen ze niet meer ondernemen.”

Het ging in Rotterdam ook over migratie en asiel. Premier Rutte werd daarover aangevallen door zowel Wilders als PvdA-leider Kuiken. Volgens Wilders gedraagt Rutte zich “als een natte vaatdoek” door niet per direct de grenzen te sluiten voor asielzoekers.

Op zijn beurt stelde Rutte dat de bijdrage van de PVV aan het oplossen van het probleem nul is. Wilders noemde destijds de deal met Turkije over de opvang van vluchtelingen uit Syrië “wanstaltig”, maar het leidde er volgens Rutte wel toe dat de stroom vluchtelingen naar Europa met 90 procent verminderde.

Kuiken vond juist dat Rutte de asielcrisis veel groter heeft laten worden dan nodig is, door de opvang in Nederland niet goed te regelen. Het is volgens haar niet sociaal dat kinderen in Ter Apel afgelopen zomer in het gras sliepen.

Rutte reageerde door te zeggen dat het ook sociaal is dat bewoners van Ter Apel veilig met de bus kunnen zonder lastiggevallen te worden door ‘veiligelanders’ en dat asielzoekers die uitgeprocedeerd zijn teruggaan naar hun land. “Had dat dan geregeld!”, zei Kuiken, wijzend op het feit dat Rutte al twaalf jaar premier is en er nog steeds een asielcrisis is.

Opnieuw bleek dat de coalitiepartijen verschillend denken over de aanpak van stikstof. D66 wil strikt vasthouden aan het halveren van de uitstoot in 2030, zoals in het regeerakkoord staat. Maar voor het CDA is dat jaartal niet heilig. Volgens partijleider Hoekstra moet er gewerkt worden aan natuurherstel, maar tegelijkertijd ook aan een vitale agrarische sector.

BBB-leider Van der Plas vond het CDA-standpunt “zo vaag”. Ook zij vindt dat de discussie veel te veel over jaartallen gaat, maar aan het uitkopen van boeren zal zij niet meewerken, herhaalde ze nog maar eens.

Verkiezingsposters beklad of weggehaald

Op verschillende plekken in het land zijn verkiezingsposters verwijderd of beklad, zeggen politici van de partijen in kwestie. Zo stelt CDA’er Tessa Geelen, die in Limburg op de lijst staat voor de Provinciale Staten, dat in het centrum van Weert zestig van haar posters zijn weggehaald. “Vrijdag hingen ze er nog, maar mensen hebben me verteld dat ze zaterdagochtend iemand de posters hebben zien weghalen”, zegt ze tegen persbureau ANP. Het bedrijf dat de posters voor Geelen heeft opgehangen, is volgens haar van plan om aangifte te doen van diefstal.

Ook Forum voor Democratie beklaagt zich op Twitter over gestolen verkiezingsposters. Volgens de afdeling van de partij in Heerlen zijn in Limburg meerdere verkiezingsborden verdwenen en is daarvan aangifte gedaan.

In Hoorn zijn posters van D66 beklad met hakenkruizen, meldde de lokale partijafdeling dit weekend op Twitter. Omrop Fryslân schreef vrijdag al dat verkiezingsposters in die provincie steeds vaker worden beklad, vernield of overgeplakt. “Het is dit jaar veel erger”, stelde Sjirk Bruinsma van D66 tegen de regionale omroep. Volgens hem komt het regelmatig voor dat er rode kruizen worden getekend op de politici op de posters of dat er andere dingen overheen worden geplakt, zoals posters met ‘Stem ze weg’.

Morgen NOS-tv-debat vanuit Den Bosch

Overmorgen zijn de verkiezingen en traditiegetrouw wordt er de avond van tevoren gedebatteerd bij de NOS. Aan de hand van zes thema’s die zowel provinciaal als landelijk spelen (zoals energie en verdeling van de ruimte) krijgt de kijker inzicht in de standpunten van de partijen.

Twaalf politici uit de provincie vertellen waar zij tegenaan lopen en twaalf landelijke partijleiders gaan met elkaar in discussie. Het debat wordt gehouden in het provinciehuis in Den Bosch, waar de bouw van het decor al in volle gang is:

Het debat is dinsdagavond te zien van 20.30 uur tot 22.10 uur op NPO 1, NOS.nl en NPO Politiek.

Waterschappen over tegengestelde belangen: ‘Vaak niet zo zwart-wit’

De tegenstellingen tussen waterschappen onderling en tussen de partijen die meedoen met de waterschapsverkiezingen moeten niet worden overdreven. “De situatie is vaak niet zo zwart-wit”, stelt een woordvoerder van de Unie van Waterschappen tegen persbureau ANP. “De kunst is een goede afweging maken tussen de verschillende belangen in een gebied. Daarvoor hebben we een waterschapsbestuur. Het is aan de kiezer welke partijen daar een meerderheid krijgen.”

Waterschappen gaan onder meer over de hoogte van het grondwaterpeil in hun regio, een belangrijk thema deze verkiezingen. Veel boeren willen dat het grondwater zo laag mogelijk staat, zodat ze met zware machines het land kunnen bewerken en hun vee niet met de poten in modder staat. Maar een (kunstmatig) lage grondwaterstand leidt tot problemen voor natuur en klimaat, bijvoorbeeld doordat veen droog komt te liggen en daarbij CO2 uitstoot. Ook bestaat het risico dat huizen verzakken.

De Unie van Waterschappen zegt niet bang te zijn dat het waterbeheer na de verkiezingen in het geding komt, doordat de belangen over dit soort onderwerpen met elkaar botsen. “Als je naar de waterkwaliteit kijkt, is iedereen gebaat bij schoon en gezond water, ook de boeren. Zij zijn gebaat bij goed georganiseerd waterbeheer. Dat geldt ook voor natuurorganisatie.”

In deze video leggen we uit waarom jouw stem voor de waterschapsverkiezingen deze keer belangrijker is dan ooit:

SP komt met wetsvoorstel om eigen risico af te schaffen

De SP komt met een initiatiefwet om het eigen risico in de zorg af te schaffen. Volgens de partij moeten “mensen die de pech hebben om ziek te worden daar niet langer voor worden gestraft”. “Het eigen risico is een boete op ziek zijn”, zegt SP-Kamerlid Maarten Hijink. “Deze boete leidt er vooral toe dat mensen zorg gaan mijden, en is pervers en niet solidair.”

De partij stelt voor om niet alleen het verplichte eigen risico van 385 euro per jaar af te schaffen, maar ook het vrijwillig eigen risico. Mensen kunnen hun eigen risico met maximaal 500 euro verhogen in ruil voor een lagere verzekeringspremie. “Als mensen hun eigen risico verhogen om de zorgpremie te kunnen betalen maar vervolgens toch zorg nodig hebben, kunnen ze wel geconfronteerd worden met een rekening van bijna 900 euro”, zegt Hijink.

PVV-leider Geert Wilders pleitte er een paar dagen geleden ook voor om het eigen risico af te schaffen. PvdA en GroenLinks toonden zich eerder ook voorstander van afschaffing.

Minder stembureaus dan in 2019, maar wel beter toegankelijk voor mensen in een rolstoel

Bij de verkiezingen van komende woensdag zijn minder stembureaus beschikbaar dan vier jaar geleden. Een analyse door de NOS laat zien dat het gaat om een landelijke afname van gemiddeld 4,5 procent. Maar er zijn wel regionale verschillen: zo is het aantal stembureaus in Drenthe juist licht toegenomen.

Verder zijn er dit jaar meer stembureaus toegankelijk voor mensen in een rolstoel dan bij de verkiezingen in 2019. Vier jaar geleden was 92,6 procent van de stemlokalen toegankelijk voor rolstoelgebruikers, nu is dat 97 procent.

Grote verschillen over veestapel, klimaat en asiel in BNNVARA-debat ‘Linksom of rechtsom’

In de discussie over inkrimping van de veestapel stonden GroenLinks-leider Klaver en VVD-leider Rutte in het BNNVARA-debat gisteravond tegenover elkaar. Rutte zei dat GroenLinks stad en platteland tegenover elkaar zet door te zeggen dat er geen toekomst is voor de boeren. “Dat is kwalijk wat u doet”, reageerde de GroenLinks-leider. Ook de VVD vindt dat de veestapel moet inkrimpen, zei hij. “U zet het weg als iets extreems.”

Op de vraag of voor de VVD het jaartal 2030 voor de halvering van de stikstofuitstoot “heilig is”, zei VVD-lijsttrekker voor de Eerste Kamer Schippers dat ze dat gezeur over een jaartal vindt. “Het is belangrijker is om met de boeren samen aan de slag te gaan.” De coalitie heeft 2030 in het regeerakkoord afgesproken, maar dat leidt tot zoveel onrust bij boeren dat het CDA en de ChristenUnie inmiddels al voorzichtig afstand hebben genomen van het jaartal. Rutte hield vol dat dat jaartal wel in de wet komt.

Rutte en Schippers wilden niet zeggen of er boeren gedwongen zullen worden uitgekocht. PvdA en GL denken dat dat onvermijdelijk is. “Omdat het kabinet te laat heeft gehandeld”, zei Kuiken (PvdA).

Bij het onderwerp klimaat waren de tegenstellingen ook niet verrassend. PvdA en GroenLinks willen vliegen duurder maken en treinkaartjes goedkoper. Volgens Rutte willen de linkse partijen autorijden ook duurder maken. Klaver: “Op een treinkaartje wordt belasting geheven, op een vliegticket niet. Hoe kan het dat vervuilen niet belast wordt maar dat je er subsidie voor krijgt?”

Rutte haalde het onderwerp kernenergie erbij. Hij snapt naar eigen zeggen niet waarom de linkse partijen daartegen zijn. Klaver zegt dat de VVD alleen pleit voor kernenergie omdat de centrales pas in 2040 klaar kunnen zijn. “Dan hoeft u niet te praten over wat er de komende tijd moet gebeuren”, aldus Klaver. “U doet altijd hetzelfde: afschuiven, wegschuiven en weglachen.”

Rutte moest vervolgens zijn doelstelling verdedigen om de toestroom van asielzoekers te beperken door het afsluiten van asieldeals met landen in de regio. Hij wilde van PvdA en GL weten of zij dat zullen steunen. “Onze asielzoekerscentra zitten vol, we hebben een overspannen woningmarkt, het onderwijs kan het niet aan. We moeten alles onderzoeken”, zei Rutte.

Klaver voelt niets voor steun. “U maakt mensen bang, alsof er een hele stroom, een tsunami, van asielzoekers aankomt. En dat klopt niet. Wij kunnen de opvang aan als het goed is geregeld.” Kuiken is bereid om deals te steunen “als ze verstandig zijn”. Maar ze heeft er geen vertrouwen in dat die er gaan komen. “Mooie praatjes in campagnetijd over deals die er nooit gaan komen. Met Botswana, met Rwanda. Die deals zijn er helemaal niet. U bent een campagnepremier.”

Rutte wil asieldeals met “fatsoenlijke landen als Tunesië en Algerije”, zei hij, maar gaf meteen toe: “Perfect is dat niet.” Op de vraag of een Iraanse vrouw naar Rwanda gestuurd gaat worden, zei hij: “Nee natuurlijk niet.”

Bekijk hieronder enkele foto’s van het debat: